Zijsluiting   van dakpan

Machinale dakpannen hebben als belangrijkste voordeel boven de handvormpannen dat ze met een stempelpers voorzien kunnen worden van een gecompliceerd profiel. De oud-Hollandse pannen waren berucht om het doorstuiven van regenwater en sneeuw door onbeschoten kappen. Strodokken en aanstrijken hielpen maar een beetje. Het verbeteren van de aansluiting, vooral aan de zijkant, was dan ook gewenst. De oplossing werd de zijsluiting: omhoogstekende lijsten vormen gleuven aan de bovenkant van de pan, waarin de onderkant van de wel van de buurpan precies past. De buitenste gleuf is de eigenlijke zijsluiting, de andere is of zijn de hulpzijsluitingen.
Bij een dubbele of driedubbele zijsluiting is de wel aan de onderkant voorzien van deklijsten, de tegenhangers van de (hulp)sluitingen.
Het principe van de sluiting wordt ook bij de dakpankop toegepast: dat is de kopsluiting.
Verwarrend is dat de term '(zij)sluiting' ook gebruikt wordt om het geheel van waterwerende gleuven en lijsten aan te duiden, dus de gleuven aan de linkerkant van de ene pan, samen met de er in grijpende wel aan de rechterkant van de buurpan, met inbegrip van de deklijsten.
De opkomst van de zijsluiting had ook een belangrijk nadeel: de machinale pannen hebben geen speling meer bij het leggen. De oud-Hollandse kon je nog wel wat meer of minder over elkaar schuiven, die rek was er nu uit.


Tekst: Jean Penders (01-2009). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders